Πολυκυστικές Ωοθήκες και Γονιμότητα
Γονιμότητα Θεραπείες υπογονιμότητας

Πολυκυστικές Ωοθήκες και Γονιμότητα

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ) αποτελεί μια διαταραχή που προκαλεί ανισορροπία στις γυναικείες ορμόνες. Η ανισορροπία αυτή μπορεί να έχει διάφορα συμπτώματα, ένα εκ των οπoίων είναι και η υπογονιμότητα.

Κάθε μήνα, στην επιφάνεια της ωοθήκης εμφανίζονται μικροσκοπικές κύστες γεμάτες με υγρό, οι οποίες ονομάζονται ωοθυλάκια. Ένα από αυτά θα παράγει ένα ώριμο ωάριο, που απελευθερώνεται από την ωοθήκη. Οι γυναικείες ορμόνες, συμπεριλαμβανομένων των οιστρογόνων θα βοηθήσουν το ωάριο να ωριμάσει και να διασπαστεί στο ωοθυλάκιο. Ωστόσο, στις γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, λόγω της ορμονικής ανισορροπίας, τα ώριμα ωάρια μπορεί να μην αναπτυχθούν και να μην απελευθερωθούν. Χωρίς όμως ένα ώριμο ωάριο, δεν υπάρχει ωορρηξία κι έτσι υπάρχει υπογονιμότητα.

Επιπλέον, μπορεί να υπάρξει αυξημένη τεστοστερόνη, μια ορμόνη κυρίως αντρική. Να σημειωθεί βέβαια, ότι και οι γυναίκες παράγουν τεστοστερόνη, απλά συνήθως είναι σε πολύ μικρές ποσότητες.

Αίτια

Τα αίτια για το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών δεν είναι πλήρη γνωστά και κατανοητά. Φαίνεται όμως να υπάρχει μια σύνδεση με τη γενετική προδιάθεση. Δηλαδή να είναι κληρονομική, αν πχ έχει κάποιος άλλος στο κοντινό οικογενειακό περιβάλλον (πχ γιαγιά, αδερφή), τότε υπάρχει αυξημένη πιθανότητα.

Επιπλέον, η αυξανόμενη παραγωγή ινσουλίνης, μιας ορμόνης που παράγεται από το πάγκρεας, φαίνεται να συνδέεται με το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Συνήθως οι γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες έχουν αντίσταση στην ινσουλίνη.

Όπως αναφέρθηκε η ινσουλίνη παράγεται από το πάγκρεας και χρειάζεται για τη μετατροπή των σακχάρων που παίρνουμε από το φαγητό, σε ενέργεια. Τα άτομα με αντίσταση στην ινσουλίνη δεν μειώνουν με αποδοτικό τρόπο το σάκχαρο στο αίμα κάτι που οδηγεί σε αυξημένη παραγωγή ινσουλίνης. Η υπερβολική ινσουλίνη, αυξάνει και την παραγωγή της τεστοστερόνης, που προκαλεί μερικά συμπτώματα που συνδέονται με τις πολυκυστικές ωοθήκες

Συμπτώματα

Πρώτα απ’όλα, να σημειωθεί ότι δεν έχουν όλες οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών τα ίδια συμπτώματα κι επίσης αυτά μπορούν να αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, τα συμπτώματα, περιλαμβάνουν το εξής:

-Ακμή

-Αύξηση Βάρους

-Υπερβολική τριχοφυΐα στο πρόσωπο, στο στήθος ή στην πλάτη

-Απώλεια μαλλιών παρόμοια με αυτή των αντρών

-Υπογονιμότητα

-Ανωμαλίες στην περίοδο

-Κατάθλιψη

-Κύστες στις ωοθήκες

Επιπλοκές

Εκτός από την υπογονιμότητα, η οποία αποτελεί επιπλοκή από το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, υπάρχει κίνδυνος για αυξημένη χοληστερίνη, παχυσαρκία, υψηλή πίεση και άπνοια ύπνου. Μια άλλη ασθένεια που συνδέεται με τις πολυκυστικές ωοθήκες είναι ο διαβήτης. Για την ακρίβεια, μισές από τις γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες αναπτύσσουν είτε προ-διαβήτη ή διαβήτη μέχρι την ηλικία των 40.

Όλες οι γυναίκες που παρουσιάζουν συμπτώματα θα πρέπει να δουν το γυναικολόγο τους για να δουν αν οφείλεται από αυτό. Ακόμη και οι γυναίκες που δεν επιθυμούν άμεση εγκυμοσύνη θα πρέπει να το γνωρίζουν, ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν την διαταραχή των πολυκυστικών ωοθηκών.

Υπογονιμότητα

Ως γνωστό, μπορεί να υπάρχουν κι άλλες αιτίες υπογονιμότητας, εκτός από τις πολυκυστικές ωοθήκες. Καλό είναι ωστόσο μια γυναίκα να γνωρίζει, ούτως ώστε να αποκλείσει το ενδεχόμενο.

Επιπλέον, αν μια γυναίκα είναι έγκυος και έχει πολυκυστικές ωοθήκες, μπορεί να προκληθούν διαταραχές όπως: διαβήτης κύησης, πρόωρος τοκετός, υψηλή αρτηριακή πίεση στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητα με διάφορους τρόπους. Τα προβλήματα στην ωορρηξία (είτε λόγω αυξημένης τεστοστερόνης η ωορρηξία δεν μπορεί να συμβεί, είτε επειδή τα ωοθυλάκια δεν ωριμάζουν) είναι συνήθως η κύρια αιτία της υπογονιμότητας σε γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
Επιπλέον, ακόμη κι αν τελικά συμβεί η ωορρηξία, η ανισορροπία στις ορμόνες μπορεί να εμποδίζει την σωστή ανάπτυξη της μήτρας για γονιμοποίηση.
Ακόμη, λόγω της ανισορροπίας η ωορρηξία και η έμμηνος ρύση μπορεί να είναι ακανόνιστες. Η ακανόνιστη περίοδος επίσης καθιστά πιο δύσκολη τη σύλληψη.

Θεραπεία

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει θεραπεία αποκλειστικά για τις πολυκυστικές ωοθήκες, αλλά υπάρχει για αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Για παράδειγμα, η εξισορρόπηση των ορμονών μπορεί να γίνει με τη λήψη αντισυλληπτικών χαπιών, που όμως δεν ενδείκνυται αν κάποια γυναίκα επιθυμεί να μείνει έγκυος.

Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να ακολουθήσει κάποια θεραπεία γονιμότητας, ενώ επίσης μπορεί να γίνει και επέμβαση για τη διόρθωση των πολυκυστικών ωοθηκών (λαπαροσκοπική θεραπεία). Επιπλέον, φαρμακευτικά σκευάσματα για να ελέγχουν τον διαβήτη και τα επίπεδα του σάκχαρου στο αίμα καθώς και άσκηση και υγιεινή διατροφή μπορεί να μειώσουν τα συμπτώματα. Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της ινσουλίνης και της τεστοστερόνης, που βελτιώνει τα συμπτώματα.

Επειδή τα συμπτώματα και τα σχετιζόμενα προβλήματα υγείας μπορεί να διαφέρουν, οι θεραπείες είναι διαφορετικές για κάθε άτομο, για αυτό θα πρέπει να επισκεφτείτε το γυναικολόγο σας για να σας δώσει την κατάλληλη θεραπεία ανάλογα με την περίπτωσή σας.

Η απώλεια βάρους, μεταξύ άλλων βοηθά και στην αύξηση της γονιμότητας, καθώς μπορεί να βελτιώσει την ανωμαλία των ορμονών και μάλιστα σε μερικές περιπτώσεις επαρκεί για κανονική ωορρηξία. Μάλιστα, ένα 5% απώλειας του βάρους μπορεί να είναι αρκετή. Μια δίαιτα με προϊόντα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη μπορεί επίσης να βοηθήσει στη γονιμότητα.