Η κοινωνική αποδοχή είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας στη διαθεσιμότητα θεραπείας γονιμότητας
Γονιμότητα Έρευνα Θεραπείες υπογονιμότητας

Η κοινωνική αποδοχή είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας στη διαθεσιμότητα θεραπείας γονιμότητας

Παρόλο που ένα στους 8 ζευγάρια βιώνει προβλήματα γονιμότητας και πολλοί από αυτούς απευθύνονται σε ειδικούς για θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (ART) για να τους βοηθήσουν να αποκτήσουν ένα παιδί, η χρήση ποικίλλει σημαντικά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μια νέα μελέτη έχει ρίξει φως σε μερικούς από τους λόγους πίσω από αυτό – εντοπίζοντας την ηθική και κοινωνική αποδοχή της θεραπείας και της θρησκείας ως κλειδί.

Οι προηγούμενες έρευνες επικεντρώθηκαν κυρίως στα οικονομικά ζητήματα που μπορούν να επηρεάσουν τη χρήση της ART, όπως ο πλούτος και η ασφάλιση υγείας μιας χώρας. Αλλά, σε νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε, επιστήμονες από το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και το κολλέγιο Nuffield, εκτιμήθηκε για πρώτη φορά η σχετική σημασία του ρόλου που διαδραματίζουν οι οικονομικοί, δημογραφικοί και πολιτιστικοί κανονιστικοί παράγοντες στη διαδικασία.

Η μελέτη συγκρίνει την επικράτηση της χρήσης ART σε 35 ευρωπαϊκές χώρες από το 2010, που είναι ο αριθμός των κύκλων ART ανά εκατομμύριο γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας (15-44 ετών). Τα ευρήματα αποκάλυψαν ότι, αν και οι οικονομικοί παράγοντες και ο εθνικός πλούτος έχουν σημαντικό ρόλο, δεν είναι μόνο η οικονομική ευχέρεια που καθορίζει τη χρήση ART. Αντίθετα, οι θεραπείες ART χρησιμοποιήθηκαν ευρύτερα σε χώρες όπου θεωρούνταν πολιτιστικά και ηθικά αποδεκτές. Για παράδειγμα, η Τσεχική Δημοκρατία, η οποία κατατάσσεται 51η σε μια δημοσκόπηση από τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου, ανέφερε 10.473 κύκλους ανά εκατομμύριο γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας – που είναι ένα επίπεδο χρήσης σχεδόν πανομοιότυπο με το συγκριτικά πλουσιότερες (37η) Δανία.

Αντίθετα, τα έθνη υψηλού εισοδήματος όπως η Ιταλία (8η) και το Ηνωμένο Βασίλειο (5η) ανέφεραν μόνο 5.480 και 4.918 κύκλους ανά εκατομμύριο γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, αντίστοιχα.
Οι συντάκτες δημιούργησαν επίσης μια κάρτα βαθμολογίας για την προσβασιμότητα ART για κάθε χώρα. Διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχε άμεση σχέση μεταξύ της διαθεσιμότητας της θεραπείας στην καρτέλα αποτελεσμάτων και του πραγματικού αριθμού των ατόμων που την χρησιμοποιούν. Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο και το Καζακστάν βαθμολογούνται υψηλότερα από την διαθέσιμη θεραπεία, για παράδειγμα, έχουν σχετικά χαμηλό αριθμό χρήσεων. Αυτό το χάσμα μεταξύ διαθεσιμότητας και πραγματικής απορρόφησης υποδηλώνει άλλους υποκείμενους παράγοντες που οδηγούν σε διαφορετικές χώρες στη χρήση ART, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι κανονιστικές πολιτιστικές αξίες παίζουν κάποιο ρόλο.

Η θρησκεία βρέθηκε ότι αποτελεί βασικό παράγοντα, με μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ του μεγέθους των θρησκευτικών προτεσταντικών, καθολικών, ορθόδοξων και μουσουλμανικών ομάδων σε μια χώρα και της χρήσης ART. Η ύπαρξη υψηλότερου ποσοστού Προτεσταντών σε μια χώρα εξηγεί ένα μεγάλο μέρος (25%) της υψηλότερης αφομοίωσης του ART.

Η μελέτη αποκάλυψε επίσης μια σχέση μεταξύ των πολιτιστικών συμπεριφορών σε χώρες όπου η ART θεωρήθηκε κοινωνικά αποδεκτή, με τον αριθμό των ατόμων που χρησιμοποίησαν τη θεραπεία. Στη Σκανδιναβία, για παράδειγμα, όπου η χρήση ART είναι υψηλή, θεωρείται δημόσιο αγαθό και δικαιολογημένη και η κυβέρνηση έχει αναλάβει καίριο ρόλο στην παροχή υπηρεσιών ευρέως διαθέσιμων σε μονολόγους, χαμηλού εισοδήματος και ομάδες ΛΟΑΤ (LGBTQ). Ωστόσο, σε άλλες χώρες, όπως η Ιταλία – όπου η Καθολική Εκκλησία είναι ανοιχτά εναντίον της ART και επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό αντίστοιχα προγράμματα – η ART δεν χρησιμοποιείται ευρέως ή δεν είναι διαθέσιμη. Αυτό συχνά υποχρεώνει τα άτομα να ταξιδεύουν για περίθαλψη εκτός της χώρας τους.

Μέλος της επιστημονικής ομάδας που πραγματοποίησε την παραπάνω μελέτη, δήλωσε ότι: «Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται θεραπείες υπογονιμότητας, συνήθως περιμένουν οι βιολογικοί ή οι οικονομικών παράγοντες να είναι οι πιο σημαντικοί. Τα ευρήματά μας όμως φανερώνουν μια συγκλονιστική υπόθεση όπου οι πολιτιστικοί παράγοντες διαδραματίζουν βασικό ρόλο.»

«Με την αύξηση της αναβολής απόκτησης παιδιών σε μεταγενέστερες ηλικίες, η πρόσβαση σε θεραπείες ART έχει αυξανόμενη σημασία. Το σημαντικό εύρημα από την έρευνά μας είναι ότι οι φορείς χάραξης πολιτικής, οι κυβερνήσεις, τα ιατρικά όργανα και οι πάροχοι ART θα πρέπει να αναγνωρίσουν πιο ανοιχτά τον ισχυρό ρόλο που διαδραματίζουν οι στάσεις και η αποδοχή της ART στη διαμόρφωση της προσβασιμότητας, της διαθεσιμότητας και της χρήσης.